Thường huấn Linh mục Giáo phận Bà Rịa
***
Nội dung chính của chương trình Thường huấn trong năm 2017 là Tông huấn AMORIS LAETITIA của Đức Thánh Cha Phanxicô, được ban hành ngày 19 tháng 3 năm 2016.
Trong buổi tĩnh tâm tháng 1 năm 2017 của Linh Mục đoàn Giáo phận, Đức Cha phó Emmanuel đã mở đầu chương trình thường huấn năm nay với bài chia sẻ: Tổng quan về Tông huấn AMORIS LAETITIA. Xin đăng lại toát yếu bài chia sẻ của Đức cha.
Tổng quan về Tông huấn AMORIS LAETITIA
I. Niềm vui của tình yêu
II. Nội dung tổng quát
III. Đặc điểm
IV. Sứ điệp
V. Mục vụ
I. Niềm vui của tình yêu hôn nhân và gia đình: loan báo một tin vui chứ không nhằm khẳng định một cơ chế – Hội thánh thông dự, thao thức, bảo vệ, củng cố
II. Nội dung tổng quát – 9 chương 325 số
Chương 1
“Thánh kinh nói nhiều về các gia đình, các thế hệ, các câu chuyện tình và những khủng hoảng gia đình, từ trang đầu, ngay khi bước vào khung cảnh gia đình của Ađam và Eva, cùng với gánh nặng của bạo lực, có cả sức mạnh của sự sống vẫn tiếp (cf. St 4), cho đến trang cuối nơi xuất hiện tiệc cưới của Hôn thê và Con chiên (Kh 21,2.9). Đức Giêsu mô tả hai ngôi nhà, một xây trên đá và một xây trên cát (cf. Mt 7,24-27), tượng trưng cho bao tình huống gia đình, tạo nên bởi tự do của các thành viên sống trong đó” (8)
- Chiều kích sáng thế: “theo hình ảnh Thiên Chúa” vợ chồng yêu thương và sinh sản là hình ảnh sống động của Thiên Chúa tạo dựng và cứu độ
- chiều kích hôn nhân: “người trợ tá tương xứng”
- chiều kích gia đình: “gắn bó nên một”
- chiều kích Hội thánh: “tụ họp tại các tư gia”
- chiều kích nhân bản: thân tình, âu yếm, đau khổ, đẫm máu, lao nhọc –
- lý tưởng: gia đình thánh
Chương 2
Thực trạng và thách đố: tự do cá nhân chủ nghĩa – lý tưởng hóa – văn hóa tạm bợ, thải rác – theo sở thích, sợ trách nhiệm – cô đơn, bị bỏ mặc
- Lắng nghe tiếng mời gọi và những đòi hỏi của Chúa Thánh Thần qua các thực trạng lịch sử (31)
Chương 3
Ơn gọi gia đình trong Tin mừng: bất khả phân ly, bí tích, truyền sinh, giáo dục
Chương 4
Tình yêu trong hôn nhân: bài ca đức ái – chọn lựa, quyết định, trung tín
Chương 5
Tình yêu kết sinh hoa trái: con cái, người cao niên, anh chị em, các gia đình khác
Chương 6
Thách đố trong mục vụ. định hướng: không phải bận tâm chung chung, nhưng đồng hành để giúp các gia đình vượt qua những khó khăn gặp phải trên hành trình cuộc sống (200)
Chương 7
Giáo dục: nhân bản, đạo đức
Chương 8
Lý lẽ của lòng thương xót: đồng hành, phân định, tiếp nhận – cảm thông không đồng nghĩa với hạ thấp lý tưởng (307)
Chương 9
Linh đạo hôn nhân-gia đình: hiệp thông, cầu nguyện, trung tín, chăm sóc, ủi an, khích lệ
III. Đặc điểm
– ngôn ngữ của thông cảm, chia sẻ
– sự đơn sơ của Tin mừng hơn là sự cao xa của suy lý
– quan tâm đến “thực trạng” hơn là trình bày “lý tưởng” hôn nhân – gia đình, một thực tại phong phú nhưng vô cùng phức tạp
– hướng nhìn cởi mở – quan điểm tích cực – thao thức mục vụ
– chiều sâu trong tu đức và khôn ngoan trong thực hành
– thông cảm với con người yếu đuối hơn là kiên quyết theo nguyên tắc nghiêm nhặt – ≠ tâm trạng sợ sệt lo lắng vì quá cảnh giác, nỗi ám ảnh tâm lý về những sai lệch
IV. Sứ điệp
“Tình yêu hy vọng tất cả” (1Cr 13)
Những người sống ơn gọi hôn nhân và gia đình có thể cảm nhận tình yêu của vị Mục tử nhân lành ngay trong thực trạng cụ thể của cuộc sống, hôn nhân – gia đình có niềm vui và có cả ưu tư trăn trở, có hy vọng và có cả nguy cơ thất bại, nhưng luôn luôn là tụ điểm của tình yêu. Chúa Giêsu đang ở cùng và sống với những con người hiện sinh, không ảo tưởng, không nghiêm nhặt cũng không buông thả.
Chúa Giêsu xác định một lý tưởng rất đòi hỏi, nhưng không từ chối gần gũi cảm thông với con người yếu đuối (38)
Vượt qua kiểu phân biệt pháp lý “bình thường” và “bất thường”, để nhìn thấy những con người hiện sinh, những gia đình trong thực tế.
Gia đình tại thế chứ chưa ở thiên đàng. Những giới hạn không là lý do để xét đoán khắc nghiệt, nhưng để thêm phấn đấu. Không nản lòng vì những hạn chế, cũng không bao giờ ngừng tìm kiếm sự viên mãn của tình yêu.
Lý tưởng được đặt làm mục tiêu để hướng tới, vì thế luôn ân cần, kiên nhẫn giúp các gia đình tiến bước.
V. Mục vụ
– Phân định, đồng hành, tiếp nhận: tất cả chỉ vì yêu thương, để cho lòng thương xót của Chúa thúc đẩy chúng ta làm điều tốt nhất có thể,
– Đào tạo lương tâm, nhưng không thay thế cho lương tâm (37)
– Mức độ trách nhiệm không như nhau cho tất cả mọi trường hợp: tránh xét đoán bất chấp những yếu tố phức tạp của hoàn cảnh (79) – không định tội đồng loạt bất kể những trường hợp giảm khinh (301) – không áp dụng cách tiên thiên các nguyên tắc chung (305)
– Không chỉ có một toa thuốc cho tất cả bệnh nhân (298)
– Tránh dùng luật để “ném đá” bất cứ ai (305)
– Trợ giúp qua các bí tích: giải tội, không “ngồi tòa” xét xử nhưng trao ban lòng thương xót – Thánh thể: không là phần thưởng cho người hoàn hảo, nhưng là phương dược và lương thực (305), đừng đóng kín con đường của ân sủng, đừng làm nản lòng bất cứ ai (305), đừng thích một kiểu mục vụ nghiêm nhặt (308), không là chủ nhân, nhưng là người hỗ trợ cho ân sủng (310), đừng đặt điều kiện cho lòng thương xót (311)
– Không loại trừ gia đình nào, tội nhân nào, mục tử của tất cả 100 con chiên, chứ không chỉ 99 con (309)
– Đừng là mục tử với cõi lòng khép kín, nấp sau những giáo huấn, luật lệ, ngồi trên tòa Môsê để phán quyết cách tự tôn và hời hợt, Hội Thánh không là trạm thu thuế, nhưng là Nhà Cha (310)
– Thời gian quan trọng hơn không gian “Ánh sáng đức tin” (57) “Niềm vui Tin Mừng” (222-225) “Laudato Si” 178) “Niềm Vui Yêu Thương” (3;261).
“Thời gian khởi diễn các tiến trình, không gian cô đọng chúng…Chúng ta đừng tập chú vào việc chiếm hữu không gian nơi quyền lực được thi hành, mà đúng hơn nên tập chú vào việc khởi diễn các tiến trình lịch sử lâu dài. Ta phải khởi diễn các tiến trình hơn là chiếm không gian. Thiên Chúa tự tỏ mình ra trong thời gian và hiện diện trong các diễn trình lịch sử. Điều này ưu tiên hóa các hành động nhằm khai sinh ra các năng động tính lịch sử mới. Và điều này đòi kiên nhẫn, biết chờ đợi” (19.9.2013)
– Đồng hành cách ân cần và kiên nhẫn, chấp nhận đi vào cuộc sống cụ thể của người khác, sử dụng sức mạnh của sự dịu hiền (308), biết lắng nghe với tình thương yêu và sự bình tâm, chân thành mong muốn chia sẻ bi kịch của con người, giúp các tín hữu nhận được ánh sáng để hiểu rõ hơn về những gì đang xảy ra và khám phá một lộ trình cho sự trưởng thành (312)
- Chuẩn bị cho người trẻ bước vào hôn nhân: soi rọi niềm vui và vẻ đẹp của tình yêu đôi lứa và ý nghĩa của bí tích hôn nhân (205-238)
- Đồng hành với các gia đình: dẫn lối vào linh đạo hôn nhân và gia đình (313-325) – “rượu hóa thành nước”
- Chăm sóc những gia đình đang khủng hoảng: giữ nhịp cho bài ca tình yêu (89-119)
+ Emmanuel Nguyễn Hồng Sơn
Giám Muc phó Giáo phận Bà Rịa
