Chúa Nhật XI Thường niên – Năm A – CHÚA BA NGÔI
SỐNG MẦU NHIỆM TÌNH YÊU
THEO MẪU GƯƠNG BA NGÔI THIÊN CHÚA
Linh mục Vinhsơn Trần Minh Hòa
***
1. Ba Ngôi Thiên Chúa tình yêu
Mầu nhiệm một Thiên Chúa duy nhất có Ba Ngôi là mầu nhiệm chính trong đạo Công giáo. Giáo hội Công giáo không tuyên xưng ba Thiên Chúa, nhưng tuyên xưng một Thiên Chúa duy nhất có Ba Ngôi (x. Cđ Con-tan-ti-nô-pô-li II năm 553; DS 421). Để trình bày đức tin tông truyền và tránh hiểu sai lầm, Giáo hội đã dùng các từ ngữ triết học như: bản thể, ngôi vị để giải thích mầu nhiệm đức tin căn bản này. Các ngôi vị đều là Thiên Chúa trọn vẹn: Chúa Cha là gì thì Chúa Con là thế ấy, Chúa Con là gì thì Chúa Cha là thế ấy, và Chúa Cha và Chúa Con là gì thì Chúa Thánh Thần là thế ấy, nghĩa là một Thiên Chúa duy nhất theo bản thể. Các Ngôi vị Thiên Chúa thực sự phân biệt với nhau. “Thiên Chúa duy nhất nhưng không đơn độc” (Fides Damasi: DS71). Xét về mối tương quan nội tại, Ba Ngôi thực sự phân biệt với nhau: “Chúa Con không phải là Chúa Cha, và Chúa Cha không phải là Chúa Con, và Chúa Thánh Thần không phải là Chúa Cha hoặc Chúa Con” (Cđ Tô-lê-đô XI năm 675: DS 530). Xét về mối tương quan nguồn gốc, Ba Ngôi phân biệt nhau:“Chúa Cha là Đấng sinh ra, Chúa Con là Đấng được Chúa Cha sinh ra, Chúa Thánh Thần là Đấng phát xuất từ Chúa Cha và Chúa Con” (Cđ. La-tran IV năm 1215: DS 804).
Tuy nhiên, các bài đọc phụng vụ hôm nay giúp chúng ta tiếp cận mầu nhiệm một Thiên Chúa có Ba Ngôi bằng một ngôn ngữ gần gũi với con người. Đó là ngôn ngữ tình yêu. Bởi lẽ, Thiên Chúa là tình yêu (x. 1 Ga 4,8) và Ngài đã dựng nên con người giống hình ảnh Ngài (x. St 1,26-27) nên con người có khả năng yêu thương và cũng có khả năng cảm nhận tình yêu Thiên Chúa.
Sách Xuất hành đã trình bày Thiên Chúa với những phẩm tính của tình yêu. Đức Chúa, Thiên Chúa từ bi, hay nén giận, giàu nhân nghĩa và thành tín (x. Xh 34, 4-6). Vì Thiên Chúa là tình yêu (x. 1 Ga 4,8) nên Ngài luôn từ bi và hay tha thứ. Vì Thiên Chúa luôn yêu thương nên Ngài đối xử với con người cách nhân hậu. Vì Thiên Chúa luôn rộng tay ban phát muôn ơn lành và luôn trung thành trong mọi lời Ngài phán (x. Đnl 7,9) nên Ngài giàu ân nghĩa và thành tín.
Một cách loại suy, trong tương quan giữa những người bất toàn với nhau, chỉ với một chút tình thương mến, người ta sẵn sằng bỏ qua những lỗi lầm của nhau: ‘thương nhau củ ấu cũng tròn’ để xây dựng tình hiệp nhất. Với Thiên Chúa Ba Ngôi tình yêu, cùng một bản thể, quyền năng hoàn hảo như nhau và yêu thương nhau với tình yêu tuyệt đối thì làm sao có sự chia rẽ và tách biệt được. Ba Ngôi nên một với nhau trong tình yêu. Tình yêu Thiên Chúa không dừng lại ở nội tại Ba Ngôi nhưng tuôn trào đến các thụ tạo của Ngài, mà con người là đối tượng được Thiên Chúa quan tâm cách đặc biệt. Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời (Ga 3,16). Bởi vì yêu thương, Thiên Chúa đã ban Con Một của Ngài cho nhân loại không phải để kết án nhân loại nhưng để nhờ Con của Người, mà nhân loại được cứu độ. Thiên Chúa yêu con người nên Ngài muốn cho con người được hạnh phúc, được đầy tràn ân sủng của Chúa Giêsu Kitô, đầy tình thương của Thiên Chúa, và ơn hiệp thông của Thánh Thần (x.2 Cr 13,13).
2. Sống mầu nhiệm tình yêu theo Mẫu gương Ba Ngôi Thiên Chúa
Thiên Chúa duy nhất có Ba Ngôi, đã nên một với nhau trong tình yêu thì con người có thể hiệp nhất với nhau trong tình yêu Thiên Chúa. Thật vậy, với tình yêu đích thực, khi đến tuổi trưởng thành, người nam và người nữ ở hai gia đình khác nhau đã lìa cha mẹ, anh em thân thuộc của mình mà luyến ái với người bạn đời và cả hai nên một trong gia đình mới. Họ có những cá tính khác nhau, phái tính và sở thích khác nhau, thậm chí cả những tật xấu khác nhau nhưng đã có thể chung sống nên một nhờ sức mạnh của tình yêu Thiên Chúa. Cũng vậy, với động lực của tình yêu Thiên Chúa, người cha, người mẹ sẵn sàng vượt qua những trở ngại của cuộc sống để xây đắp hạnh phúc cho nhau và cho con cái mình.
Có tình yêu Thiên Chúa, người ta dễ tha thứ cho nhau. Đối với những người không sống tình yêu Thiên Chúa, người ta thường xét đoán tha nhân theo những gì mắt thấy, những gì tai nghe, còn đối với những người sống tình yêu Thiên Chúa, người ta thường dễ cảm thông với những lỗi lầm của tha nhân như Chúa Giêsu đã cảm thông cho những người bách hại mình: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23,34). Ông Môsê đã sống tình yêu này nên đã thân thưa với Thiên Chúa và xin Ngài dủ lòng thương xót đến đoàn dân của Ngài: “Lạy Chúa, nếu quả thật con được nghĩa với Chúa, thì xin Chúa cùng đi với chúng con. Dân này là một dân cứng đầu cứng cổ, nhưng xin Ngài tha thứ những lỗi lầm và tội lỗi của chúng con, và nhận chúng con làm cơ nghiệp của Ngài” (Xh 34,8-9).
Có tình yêu Thiên Chúa, người ta dễ sống thuận hòa với tha nhân. Bởi, tình yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa (x. 1Ga 4,7) mà Thiên Chúa chẳng xung khắc với ai bao giờ. Ngài luôn nhân hậu và từ bi, hay nén giận, giàu nhân nghĩa và thành tín (x. Xh 34, 6). Cũng vậy, người có tình yêu Thiên Chúa dễ sống hòa đồng và yêu thương tha nhân cách chân thành. Một thánh nữ Têrêxa hài đồng Giêsu thân thiện với mọi người nhờ thánh nữ có lòng yêu mến Chúa thiết tha. Một chân phước Têrêxa Calcutta sống hòa đồng và khiêm hạ, đã phục vụ những người bần cùng trong xã hội, không phân biệt màu da, sắc tộc, bởi mẹ đã gắn bó mật thiết với Thiên Chúa tình yêu. Một thánh giáo hoàng Gioan Phaolô thứ hai gần gũi với hết mọi người vì ngài luôn gắn bó và yêu mến Chúa Giêsu Thánh Thể. Tình yêu Thiên Chúa như phép nhiệm mầu biến đổi lòng người để con người có thể làm những việc tưởng chừng như không thể. Tình yêu ấy đưa dẫn con người đến sự hiệp nhất với nhau và hiệp thông với Thiên Chúa: “Thiên Chúa là tình yêu: ai ở lại trong tình yêu thì ở lại trong Thiên Chúa, và Thiên Chúa ở lại trong người ấy” (1Ga 4,16).
Ước mong mừng lễ Chúa Ba Ngôi hôm nay, mỗi chúng ta nhận ra tình yêu Thiên Chúa và noi theo khuôn mẫu Ba Ngôi mà sống tình yêu ấy trong đời sống mình, để gia đình, giáo xứ, thành cộng đoàn hiệp nhất yêu thương. Có như thế, mỗi người sẽ được chúc phúc và sẽ lãnh nhận hồng ân tuyệt vời: Được đầy tràn ân sủng của Chúa Giêsu Kitô, đầy tình thương của Thiên Chúa, và ơn hiệp thông của Thánh Thần(x.2Cr 13,13).
