ĐỈNH TRỌN LÀNH
Chuyện về con diều giấy : Ngày ấy có một con diều bay lượn rất đẹp trên bầu trời lộng gió. Gió lớn, diều bay lên rất cao, chao nghiêng, uốn lượn. Nó cảm thấy mình còn có thể lên cao nữa, nó muốn lên cao nữa. Dường như chiếc dây là nguyên nhân cản trở ước mơ của nó. Nó vùng vằng muốn thoát khỏi sợi dây. Cuối cùng, nó đạt được ý nguyện: chiếc dây đã đứt. Nhưng hỡi ơi, khi nó tưởng là được tự do để bay cao lên nữa thì chính là lúc nó thấy mình mất sức lực, mất phương hướng … Thân diều trôi theo chiều gió, dúm dó và rớt xuống vướng phải cành cây nát tan !
Lề luật tựa như sợi dây giúp con người sống hướng thượng. Đức Giêsu chẳng bao giờ có ý định phá bỏ lề luật. Ngài chỉ muốn chỉnh sửa cho lề luật đúng là phương tiện giúp con người bay lên, bay lên tới Chúa.
Lề luật là hàng rào khoanh vùng tình yêu.
Mục đích của lề luật là phương tiện giúp con người thể hiện tình yêu trung tín với Thiên Chúa. Chúa thương ban cho ta hàng rào lề luật để ta an tâm sống trong tình yêu của Ngài. Vượt rào lề luật là muốn thoát khỏi vùng trời tình yêu. Điều đó thay vì giúp ta tự do thì lại làm ta nô lệ bản năng, khuynh hướng xấu, bị satan trói buộc. Kết quả, tâm hồn ta sẽ tan nát như cánh diều trôi theo luồng gió nát tan trên ngọn cây !
Khi ta yêu Chúa thật, tức khắc ta muốn điều Chúa muốn và tránh điều phiền lòng Chúa. Điều Chúa muốn và điều phiền lòng Chúa được minh định nhờ lề luật. Do vậy, thái độ đúng đắn nơi người con Chúa là yêu mến, quý trọng lề luật Chúa ban. Họ cảm thấy hạnh phúc, bình an khi sống trong hàng rào an toàn lề luật.
Hạnh phúc thay ai sống đời hoàn thiện
Biết noi theo luật pháp Chúa Trời.
Chúa kiện toàn dần hàng rào lề luật :
Người ta chẳng thể tức khắc buông lơi dây diều. Dây diều cần được xả ra từ từ ngày càng dài và con diều ngày càng cao. Luật lệ cho em bé khác với luật lệ cho người lớn. Thời Cựu Ước là thời thơ ấu của lịch sử Dân Riêng Chúa. Luật được áp dụng trong thời đó là luật căn bản và giới hạn như dây diều còn ngắn. Đó là điều cần thiết và khôn ngoan. Nếu lề luật là phương tiện diễn tả tình yêu của con người với Thiên Chúa, thì lề luật Cựu Ước là bước thứ nhất dẫn con người đi vào con đường Tình yêu. Đó không phải là bước duy nhất. Có bao giờ người ta bước một bước mà đi hết con đường dài đâu. Hành trình Tình yêu là hành trình dài suốt đời. Lịch sử hành trình Tình yêu trải dài suốt lịch sử Cứu Độ. Con người cần phải vượt qua hàng rào luật lệ Cựu Ước để đón nhận một hàng rào mới, rộng lớn hơn, chất lượng hơn, ý nghĩa hơn.
Sợi dây lề luật Cựu Ước quá ngắn.
Sợi dây diều khi còn ngắn, con diều chẳng thể bay cao. Cũng thế, con người sẽ khó đạt tới đỉnh trọn lành khi lề luật cứng nhắc, khi con người giữ luật chỉ vì luật mà quên đi mục đích của lề luật.
- Luật Cựu Ước là luật tiêu cực: dạy ta tránh điều phiền lòng Chúa: “Đừng làm cho ai điều mình không thích” (Tb 4, 15). Điều đó chưa đủ. Đức Giêsu dẫn ta đi xa hơn, dạy ta thực hiện điều Chúa muốn: “Hãy làm cho người khác điều mình muốn người khác làm cho mình” (Mt 7, 12)
- Luật Cựu Ước chưa đi sâu vào Tình Yêu : Luật Cựu Ước dạy người ta lấy chiên, bò … làm hy tế dâng Chúa để biểu lộ sự thần phục. Điều đó chưa làm thỏa lòng Chúa là Tình Yêu. Đức Giêsu giới thiệu một thứ luật mới lấy sự vâng phục ý Chúa làm hy lễ : “Lễ chiên bò Chúa chẳng ưng … thì này con xin đến để thực thi ý Chúa” (Dt 10, 7).
- Luật Cựu Ước như thân xác, luật Tân Ước như linh hồn. Thân xác dễ làm cho ta sống hình thức, bề ngoài, do vậy, dễ biến con người thành nô lệ. Đức Giêsu muốn mặc cho luật Cựu Ước một “linh hồn”. Giữ luật bề ngoài cách trọn vẹn thì như giữ được vóc dáng sạch đẹp. Điều đó quý lắm, nhưng chưa đủ. Qua Đức Giêsu, Thiên Chúa mời gọi ta phải sạch cả bề trong, trong tâm trí, trong tinh thần, trong ý hướng : không những không được giết người, không được ngoại tình, không được phản bội … mà còn phải là lòng trí không ghét giận ai, ý muốn không toan tính bất trung, tinh thần luôn thẳng thắn, chân thành. Vậy mới là người sống đẹp lòng Chúa thật.
Sợi dây lề luật Cựu Ước đơn giản và quá ngắn làm cho con người chưa thể hiện được trọn vẹn vẻ đẹp Tình yêu quá phong phú ; làm cho con người không thể bay cao đủ để hiệp thông với Thiên Chúa là Tình Yêu. Đức Giêsu thương con người, tín nhiệm con người, mời gọi và trao cho con người luật Tình yêu mới. Đức Giêsu làm cho sợi dây lề luật chất lượng hơn, dài hơn như chắp cánh thêm cho lề luật, kiện toàn lề luật để lề luật đủ sức nâng con người đi sâu vào tấm lòng Thiên Chúa là Tình Yêu.
Thênh thang trong hàng rào lề luật.
Khi không hiểu được lợi ích của hàng rào thì sống trong hàng rào ta sẽ cảm thấy gò bó, tù túng. Chúa chẳng muốn ta mang tâm trạng bất mãn khi giữ luật Chúa. Chúa muốn ta là con Chúa chứ không phải là kẻ nô lệ. Chúa để ta tự do lựa chọn : nước và lửa; cửa sống và cửa chết (bài đọc I). Ai cũng muốn mát mẻ thay vì nóng bức, ai cũng muốn sống thay vì chết. Chúa cũng mong ta được hạnh phúc và được sống. Nhưng Chúa không thể bắt buộc ta chọn Chúa. Sự bắt buộc thì giết chết tự do. Không tự do thì Tình yêu không còn đất sống, mà khi tình yêu vắng bóng thì hạnh phúc không tồn tại.
Điều khó cho ta là : nhiều khi “lửa” lại mang dáng dấp “nước”. Cửa sống lại trông như ngõ chết ; đường đưa tới hạnh phúc thật lại khởi đầu bằng đường đau khổ. Nếu ta suy luận bằng trí khôn loài người, nhìn bằng mắt thể xác, cảm nhận bằng kinh nghiệm thế tục … thì ta không có cảm giác thênh thang trong hàng rào lề luật của Chúa. Phải cần đến ơn Thánh Thần, ta mới có được nhận định đúng đắn điều hay lẽ thiệt (Bài đọc II).
Cha con ông No-e hì hục chặt cây xẻ ván đóng một chiếc tàu thật to ngay trên đồi cao. Mọi người qua lại hẳn đã buông lời dè bỉu : Cha con ông này đúng là những kẻ dở hơi ! Ông No-e không vì thế mà nản lòng.
Vì quen biết Chúa, thân thiện với Chúa, ông Noe biết được chương trình của Chúa. Ong tín nhiệm Chúa nên đã quyết tâm làm điều Chúa dạy. Mặc ai dèm pha, cha con ông cương quyết đóng tàu trên cạn : Ông không theo khôn ngoan người đời, nhưng tuyệt đối tin theo sự khôn ngoan của Chúa.
Chỉ đến khi mưa xuống 40 ngày đêm, những người cho mình là khôn mới thấy mình dại và những người bị thiên hạ chê là dại mới thật là người khôn.
Chúng ta cần xin ơn Chúa Thánh Thần soi sáng trước mọi suy nghĩ, toan tính, lời nói, việc làm để luôn nhận ra đường lối Chúa dạy bảo mà trở thành người khôn ngoan. Xin Chúa giúp ta sống đúng đạo thật để được bình an đời này và hạnh phúc thật đời sau.