Gia đình, nơi vun trồng các nhân đức
Là một giáo hội nhỏ, là cộng đoàn cơ bản của Giáo hội, gia đình của bạn phải làm sáng lên ánh đức tin soi chiếu cho những người sống chung quanh. -Đức tin ấy, trước hết là một đức tin sáng suốt, nghĩa là có khả năng nhận định những tiêu chuẩn giúp phán đoán phân định sự thiện sự ác, giúp nhận biết được những giá trị chỉ đạo, những mẫu mực hướng dẫn cuộc sống của con người.
I.Gia đình là cộng đoàn đức tin[1]
Là một giáo hội nhỏ, là cộng đoàn cơ bản của Giáo hội, gia đình của bạn phải làm sáng lên ánh đức tin soi chiếu cho những người sống chung quanh.
-Đức tin ấy, trước hết là một đức tin sáng suốt, nghĩa là có khả năng nhận định những tiêu chuẩn giúp phán đoán phân định sự thiện sự ác, giúp nhận biết được những giá trị chỉ đạo, những mẫu mực hướng dẫn cuộc sống của con người.
-Đức tin ấy còn phải có khả năng giải đáp những vấn nạn do người ta đặt ra về đạo, về đời sống thiêng liêng ; đồng thời đức tin ấy phải mạnh mẽ để giúp bạn vượt qua mọi thử thách khó khăn trong cuộc sống[2].
-Sau hết, đức tin ấy phải phong phú và hiệu quả, bằng khả năng thấm nhập vào đời sống thường ngày của bạn, nhắc nhở và thúc đẩy gia đình sống tự do, chân thật, công bằng, bác ái và dấn thân phục vụ mọi người.
II. Gia đình là cộng đoàn đức cậy[3]
Thánh Phêrô đã gửi lời an ủi và khích lệ một số giáo đoàn ở Tiểu Á đang bị bách hại : “Ai nào hại được anh em, nếu anh em nhiệt thành với điều thiện ? Mà nếu anh em phải khổ sở vì điều công chính, thì phúc cho anh em; hãy sẵn lòng biện bạch cho bất cứ ai hỏi lẽ anh em về niềm hi vọng có nơi anh em, nhưng với lòng hiền từ, kính nể và giữ lấy lương tâm thiện hảo…vì thà làm sự lành mà phải khổ, nếu Chúa muốn thế, hơn là làm sự dữ” (1Pr 3,13-17).
Trong các giáo đoàn nầy, có một ít người ngã lòng trông cậy, một vài người hồ nghi, một số người hoảng hốt lo sợ. Có thể cũng có những gia đình không còn dám biểu lộ đức tin. Họ cất dấu ảnh tượng, bỏ thánh lễ, bỏ lãnh nhận các bí tích, chán nản không còn muốn làm việc lành. Thánh Phêrô kêu gọi các tín hữu nầy hãy bình tĩnh và tiếp tục sống tốt, trung thành với niềm tin đã lãnh nhận. Lời khuyên bảo nầy cũng nhắc nhở gia đình bạn hãy trở nên là một cộng đoàn của niềm cậy trông : trong bất kỳ hoàn cảnh nào, cả những khi đau khổ thử thách, vẫn kiên trì trong việc đạo, trong việc lành, vẫn tin tưởng vững vàng nơi Chúa, vì chúng ta có niềm hi vọng, sự cậy trông nơi Thiên Chúa, Đấng “yêu thương chúng ta đến nỗi đã ban Con Một của Người…để nhờ Người mà thế gian được cứu” (Ga 3,16-17).
Gia đình bạn hãy tin nơi Thiên Chúa tình yêu và tin nơi nỗ lực của mình.Trời Mới, Đất Mới sẽ xuất hiện. Hòa bình, công lý, yêu thương và tự do sẽ đến với chúng ta. Cuối cùng, mọi loài mọi vật sẽ phục quyền Chúa Kitô…và Thiên Chúa sẽ là tất cả trong mọi sự (x.Cr 15).
III. Gia đình là cộng đoàn đức ái
“Thiên Chúa là tình yêu. Ai sống trong tình yêu là sống trong Thiên Chúa và Thiên Chúa sống trong người ấy” (1Ga 4,16).Đúng vậy, Thiên Chúa đã đổ tràn Đức Ai vào trong tâm hồn chúng ta nhờ Chúa Thánh Thần Người đã ban cho chúng ta (x.Rm 5,5). Vì thế, ơn huệ thứ nhất và cần thiết nhất là đức ái. Đức ái làm cho chúng ta yêu mến Thiên Chúa trên hết mọi sự và yêu tha nhân vì Người. Nhưng để đức ái, tựa hạt giống tốt, lớn lên trong tâm hồn vàsinh hoa kết trái, thì gia đình chúng ta phải sẵn lòng lắng nghe Lời Chúa và thực hiện thánh ý Người ; phải năng lãnh nhận các bí tích, nhất là bí tích Thánh Thể, năng tham dự các nghi lễ phụng vụ và chuyên cần cầu nguyện; phải tập luyện tinh thần từ bỏ, nhất là từ bỏ tội lỗi và nhiệt thành phục vụ tha nhân. Lòng mến Chúa và tình yêu thương tha nhân là dấu chỉ người môn đệ chân chính của Đức Kitô[4]. Kinh Thánh nói nhiều về Đức Ai : Thánh Gioan Tông đồ gọi Thiên Chúa là tình yêu (1Ga 4,16), thánh Phaolô cho rằng “giữ trọn Đức Ai là chu toàn lề luật” (Rm 13,10). Nói về đức ái, chúng ta phải để ý đến cả hai chiều kích, đó là kính mến Thiên Chúa và yêu thương tha nhân.
Đức ái đối với Thiên Chúa đòi hỏi gia đình những việc cụ thể như sau : sẵn lòng lắng nghe và học hỏi Lời Chúa, thực hành lời đã nghe ; năng lãnh nhận các bí tích, nhất là bí tích Thánh Thể và Hòa giải; siêng năng tham dự Phụng vụ và kinh nguyện.
Còn về lòng yêu thương tha nhân, thì gia đình phải tập quên mình, sẵn lòng phục vụ, quảng đại tha thứ, hiền dịu khiêm tốn, đồng thời thực hành các nhân đức, để bản thân mỗi người càng ngày càng nên giống Chúa hơn và hữu ích cho tha nhân, xã hội.
IV. Gia đình tôn Chúa Giêsu làm Thầy dạy [5]
Chúa Giêsu là Thầy dạy của mọi gia đình. Người đã nói cho biết :
-Về nguồn gốc và đặc tính của hôn nhân : Từ khởi đầu, Thiên Chúa đã tạo dựng nên con người là nam và nữ, và Người đã phán: “Bởi thế, người nam sẽ từ bỏ cha mẹ mà gắn bó với vợ mình và cả hai sẽ nên một thân xác. Cho nên không còn là hai mà là một thân xác” (Mt 19,4-6).
-Người tỏ cho cho các gia đình biết Thiên Chúa là Cha yêu thương chăm sóc và lo lắng cho họ hơn tất cả mọi loài (x.Mt 6,31).
-Chính Người đã dạy các gia đình tránh sự chia rẽ, thù hận, nhưng phải đoàn kết yêu thương va đùm bọc nhau, vì “Nước nào chia rẽ chống lại nhau thì sẽ tiêu tan, và thành nào hay nhà nào chia rẽ thì không đứng vững” (Mt 12,25). Người trở nên gương mẫu về sự khiêm tốn, hiền hòa, yêu thương, đoàn kết và phục vụ lẫn nhau.
V.Chúa Giêsu là bạn đường của gia đình[6]
Là Giáo Hội tại gia, hình ảnh của Giáo Hội toàn cầu, gia đình của bạn vẫn luôn có Chúa Giêsu hiện diện. Người đồng hành với gia đình, người sống giữa gia đình, Người thánh hóa gia đình qua bí tích Rửa tội, Hòa giải, Thánh Thể và Hôn Phối, nhất là trong những lúc mà gia đình bạn tụ họp vì Danh Người (x.Mt 18,20).
Hằng ngày trong thánh lễ, trước khi đọc kinh Lạy Cha, linh mục chủ tế long trọng tuyên xưng: “Chính nhờ Người, với Người và trong Người, mà mọi chúc tụng và vinh quang đều quy về Chúa là Cha toàn năng cùng với Chúa Thánh Thần đến muôn đời”. Qua lời tuyên xưng nầy, vị linh mục xác quyết Chúa Kitô là chủ tế và là của lễ trong cuộc hi tế. Nhưng cũng chính trong lời tuyên xưng ấy, Giáo Hội muốn hoạch định cho chúng ta, cá nhân cũng như gia đình, một đường hướng, một nếp sống và một chương trình hành động để nên thánh. Chúa Kitô là ân nhân của gia đình bạn, vì Người đã nâng hôn nhân lên hàng bí tích, biến nó thành dấu chỉ và phương tiện ban ơn thánh. Người hiện diện trong hôn nhân và tiếp tục soi sáng, hướng dẫn đôi bạn. Sống hay chết, khi cầu nguyện hay khi làm việc, trong hạnh phúc cũng như trong gian truân, gia đình bạn hãy tôn thờ Người, và làm mọi việc nhờ Người, với Người và trong Người.
Lm. Anphongsô Nguyễn Công Vinh